Toon Effern (1914 – 2005)

Toon Effern

Antonie ‘Toon’ Effern (15 februari 1914 – 15 oktober 2005) was een legendarische aanvaller van onder meer Chelsea FC. Effern was de eerste Nederlander in dienst van the Blues en daarnaast de eerste Nederlander die scoorde in de Engelse competitie. In eigen land speelde de linkspoot voor Stormvogels en Haarlem.

Op negentienjarige leeftijd debuteerde Effern voor Stormvogels uit Velsen. Effern, zoon uit een gezin van twaalf kinderen, maakte zijn debuut in een wedstrijd tegen PSV en mocht die dag de voetbalschoenen van één van zijn broers lenen. De directe tegenstander van Effern was die middag Oranje-international Sjef van Run, waarvan men dacht dat hij voor iedere wedstrijd een borrel nam. Als Van Run die middag in 1933 nog niet dronken was, werd hij het wel door het spel van Effern. De tiener speelde een prima wedstrijd en wist zijn optreden te bekronen met een doelpunt. Effern groeide bij Stormvogels uit tot een gevreesde linksbuiten en ook Haarlem zag dat. De club, waar ook Kick Smit voetbalde, nam de aanvaller over en aan de Jan Gijzenkade scoorde Effern er lustig op los. Zo scoorde hij in een wedstrijd tegen Hermes DVS eens zes doelpunten in één wedstrijd.

De oorlog maakte een einde aan de loopbaan van Effern bij Haarlem. De aanvaller werd opgeroepen om op een sleepboot aan het werk te gaan, waarop hij stoker tweede klas werd. Na een jaar had Effern het wel gezien op het schip en besloot hij per boot naar Engeland te vluchten. Door Duitse bombardementen werd dat bijna zijn dood -het schip waarop hij zat werd geraakt-, maar hij overleefde en vluchtte vervolgens te voet naar Noord-Frankrijk. Na een wandeltocht van een week was hij in Frankrijk aangekomen en werd hij op een Engels schip geplaatst en alsnog naar Londen gebracht. Aldaar pakte hij het voetballen weer snel op en zijn talent werd ontdekt. Voor een alternatief Nederlands elftal werd Effern geselecteerd om tegen België te voetballen. Dankzij Effern won Nederland met 3-2 van de Belgen en de Engelse voetbalvolgers waren onder de indruk, waaronder de vice-voorzitter van Chelsea. De bestuurder deed een belletje naar Stamford Bridge en even later was Effern speler van Chelsea.

Een week later debuteerde Effern voor Chelsea. Hij scoorde in zijn eerste drie wedstrijden drie keer en Chelsea wist genoeg: Tony kreeg een contract aangeboden. Helaas voor Effern verbood zijn commandant hem te tekenen. Het was namelijk oorlog en hij werd herplaatst. De carrière van Effern bij Chelsea, die door zijn doelpunten wel de eerste Nederlander ooit is die scoorde in de Engelse competitie, was alweer over voordat hij was begonnen. Of Effern na de oorlog nog voor een club heeft gevoetbald, is niet bekend. Trainer werd Effern nog wel, onder meer bij sv Wijk aan Zee. Hier verdiende de voormalig aanvaller tien gulden per week, inclusief reiskosten. op 15 oktober 2005 overleed Toon Effern, de eerste Nederlandse ster van Chelsea, op 91-jarige leeftijd.

De gebruikte foto komt uit het rijke archief van Haarlem-twitteraar Joop Odenthal. Waarvoor dank!

Eén reactie

  1. Ja dat was na de oorlog in juni1945 kreeg hij een huis in de Centaurusstraat en toen was hij onze buurman .Veel met zijn zoon opgetrokken

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *