Marinus ‘Rinus’ Jacobus Hendricus Michels (9 februari 1928 – 3 maart 2005) liet de voetbalwereld een aantal mooie dingen na. De uitspraak “Voetbal is oorlog” komt van hem en de enige ‘Oranje’ Europese titel ooit kwam ook zeker mede door Rinus.
Van zwemmen en Basketbal naar voetbal
Toch had het heel anders kunnen lopen. Michels was namelijk in zijn jeugd een fervent en zeker ook succesvol zwemmer en basketballer. Toch won het voetbal en gelukkig maar! Uiteindelijk was de voetballer Rinus actief voor één (hele) club. Voor Ajax speelde de midvoor namelijk al zijn officiële 269 wedstrijden. Hierin wist hij 121 maal het net te vinden en twee maal het landskampioenschap op te eisen, (seizoen ’46-’47 en ’56-’57). Ook speelde hij vijf interlands waarin hij niet scoorde. En hij was, wat velen niet weten, voorzitter van de Duitse voetbalbond.
Ajacied
Vlak na WO II sloot de zeventienjarige Amsterdammer zich aan bij AFC Ajax. Op Pinksterdag, 9 juni 1946, mocht hij in het 1e elftal de geblesseerde Han Lambregt vervangen. Zijn debuut tegen ADO Den Haag was meteen flitsend. Er werd met 8-3 gewonnen. Rinus, die in de spits stond, wist namelijk maar liefst vijf keer de doelman van ADO, Dolf Niezen, te passeren. Hij ontpopte zich daarna verder tot een gevaarlijke spits, was niet sierlijk maar wel sterk. Vooral om zijn kopkracht, meer dan om zijn techniek, was hij bij de tegenstander gevreesd. Karakteristiek met een ‘kop met een vetkuif’ en met het karakteristieke elastiekje.
Inmiddels heeft Ajax afscheid moeten nemen van haar routiniers en werden jonge spelers zoals Stoffelen, Potharst, Gé v Dijk en Leemhuis ingepast. Al deze facetten bij elkaar opgeteld maken het verklaarbaar dat de resultaten tijdens de oorlog minder waren geweest.
In het seizoen 1946/1947 kon de Rood-Witte vlag echter weer in top toen Ajax weer liet zien wat het in huis had. Mede onder impuls van Rinus Michels werd Ajax kampioen. In de nacompetitie om de landstitel werd al in een vroeg stadium rivaal Heerenveen op achterstand gezet. Met een voorsprong van drie punten was het een verdiend landskampioenschap waar niets op af viel te dingen.
De eerste semi-profwedstrijd van Ajax was op 28 november 1954 thuis voor 20.000 toeschouwers tegen VVV uit Venlo. Het werd een heerlijke wedstrijd waar alles inzat, maar vooral onvoorspelbaarheid. Het eerste Ajax prof-doelpunt kwam van de voet van Arend van der Wel. Aan het eind van het seizoen 1954/1955 stond Ajax op de derde plaats van de 1e klasse D. De landstitel ging naar Tilburg, naar Willem II. Stabiele factor was en bleef; Rinus Michels met veertien goals in 33 duels.
Europa in
Op 20 november 1957 maakte Michels met Ajax zijn debuut in de Europacup tegen SC Wismut. De eerste wedstrijd was in Oost-Duitsland en kreeg als uitslag een puike 1-3. Ajax speelde sterk verdedigend en counterde naar winst tegen Wismut met tweemaal Piet van der Kuil en een doelpunt van Wim Bleyenberg. De terugwedstrijd in het Olympisch Stadion kreeg door de enige goal van Piet Ouderland in de 78e minuut een beslissing. In de volgende ronde was het gerenommeerde Hongaarse Vasas Boedapest helaas veel te sterk.
Dertig jaar oud/jong was Michels ondertussen. Zijn fysieke gesteldheid maakte dat hij steeds minder in actie kwam. In 1958 moest Rinus Michels nadat hij maar twee keer van de bank was gekomen daarom noodgedwongen een einde maken aan zijn carrière als profvoetballer. Dit vanwege hardnekkige herniaklachten.
Coach ‘De Generaal’
Een aantal jaren eerder al had hij de functie als coach opgepakt bij Asser Boys. Dit in het seizoen 1953-1954. Dit was blijkbaar goed bevallen want Rinus koos in 1960 definitief voor het coachen en tekende bij JOS (Watergraafsmeer). Al had hij een best aardige loopbaan als speler, Michels vierde zijn grootste triomfen natuurlijk vooral als coach. Met Ajax won hij namelijk begin jaren zeventig een keer de Europa Cup I, waarna hij Barcelona voor het eerst in veertien jaar aan het landskampioenschap hielp.
Met het Nederlands elftal greep hij in 1974 net naast de wereldtitel maar hij revancheerde zich in 1988 met de enige hoofdprijs die Oranje ooit won. Onder ‘De Generaal’, geroemd om zijn droge humor en gevreesd om zijn discipline, werd Nederland Europees kampioen in Duitsland. Michels was als coach vooral docent. Met zijn achtergrond als gymleraar stond hij boven de groep. Michels maakte van al zijn spelers echte persoonlijkheden.
Coach Michels vestigde zijn reputatie met het beroemde totaalvoetbal, waarmee hij met Ajax de Europa Cup I won en met Oranje het WK van 1974 kleur gaf. Zo ook in 1974. De hongerige Oranje-leeuwen van Rinus Michels jagen de tegenstander af. Pressievoetbal in optima forma:
Het lijstje clubs waar hij de scepter zwaaide is divers: Asser Boys (1953–1954), JOS (1960–1964), AFC (1964–1965), Ajax (1965–1971), FC Barcelona (1971–1975), Nederland (WK 1974), Ajax (1975–1976), nogmaals FC Barcelona (1976–1978), Los Angeles Aztecs (1978–1980), 1. FC Köln (1980–1983), Nederland (1984–1988), Bayer Leverkusen (1988–1989) en afsluitend bij Nederland (1990–1992).
Nooit vergeten
In 2005 onderging Michels in Aalst een hartoperatie, waarbij een defecte hartklep werd vervangen en een pacemaker werd aangemeten. Drie dagen na de ingreep leek de Amsterdammer het ‘naar omstandigheden’ goed te maken. Complicaties zorgden er voor dat de toestand van Michels alsnog verslechterde, waarna hij donderdagochtend 3 maart 2005 om vijf uur in het ziekenhuis overleed. ‘De Generaal stopte daarmee definitief op zijn 77e, we zullen hem nooit, nooit vergeten…
(Foto: Wikipedia)