Als we aan Guus Hiddink (8 november 1946) denken, dan gaat de eerste gedachte naar de zeer gerespecteerde toptrainer die successen vierde bij clubs zoals: PSV, Fenerbahce, Valencia, Real Madrid en Chelsea. Als bondscoach van het Nederlands Elftal, Zuid Korea, Australië, Rusland en Turkije verlegde de Achterhoeker zijn grenzen en vierde hij eveneens successen. De voetballer Guus Hiddink spreekt minder tot de verbeelding. Toch kon hij behoorlijk ‘ballen’. Een portret:
Boerendroom
Als zoon van de voetbalgekke schoolhoofd Gerrit Hiddink groeit Guus op onder de Grote of Laurentiuskerk in Varsseveld. Tussen de boerderijen. Als kind droomde Guus ervan om boer te worden. Na schooltijd haastte hij zich dagelijks naar de boerderij van kennissen, waar hij al snel leerde melken en als jongen van twaalf ploegde hij het land al. Het liefst werkte hij met twee paarden voor de ploeg en dan droomde hij van een eigen boerderij. Het gezin Hiddink had zes zonen en niet één werd boer. Ook Guus niet.
Een tientje voor Guus
Guus kwam op de CIOS in Overveen terecht. Leo Beenhakker, Leen Loyen en Fritz Korbach waren jaargenoten. Voetbal was zijn hoofdsport; basketbal en honkbal waren bijsporten. Ieder weekeinde liftte hij terug naar De Achterhoek om op zondag voor het eerste elftal van SC Varsseveld te spelen. De club waar zijn vader mede-oprichter van was. Hiddink senior was er ook trainer en leidde later als scheidsrechter de wedstrijden in goede banen.
Na zijn studie haalde Evert Teunissen hem als jeugdtrainer naar De Graafschap. De ‘Superboeren’ hadden nooit interesse getoond in de voetballer Guus Hiddink, maar zagen wel een goede trainer in hem. Tijdens partijtjes op de training blonk hij echter altijd uit en Ad Zonderland, inmiddels de nieuwe trainer, vroeg of Guus bij de Graafschap wilde komen voetballen. De middenvelder had een goed tactisch inzicht en een goed schot in zijn linkerbeen. Ook schuwde hij de duels niet. Guus groeide uit tot een lokale held en er volgde een transfer naar PSV, dat 2000 gulden voor hem betaalde.
In Eindhoven werd hij geen uitblinker. Hoewel hij in anderhalf jaar dertig keer in de basis stond en één keer scoorde, was hij niet de basisspeler die vooraf in hem gezien werd. Reden voor de Graafschap-supporters een actie te beginnen om hem terug te kopen onder het motto `Een tientje voor Guus’. En met succes: onder Piet de Visser werd Hiddink terug gekocht en prompt promoveerde de Graafschap naar de Eredivisie. Nadat de Superboeren in 1977 toch weer degradeerde maakte hij de overstap naar NEC.
Nadat hij zijn carrière afbouwde in Amerika bij Washington Diplomats en San José Earthquakes, streek hij voor de zoveelste keer – nu als assistent-trainer – bij De Graafschap neer. Dat was eigenlijk niet de bedoeling, want hij wilde als scheidsrechter verder, maar vond de weg die hij moest afleggen om in het betaalde voetbal te komen te lang. De assistent-trainer kon nog zo goed meekomen op de trainingen dat hij zijn trainerschap alweer snel combineerde met die van speler.
Een internationale toptrainer uit de Achterhoek
Na twee jaar vertrok Hiddink bij de Graafschap om assistent-trainer te worden bij PSV. Het begin van een zeer succesvolle loopbaan als trainer. Bij de Eindhovenaren werd hij verdeeld over twee periodes in totaal zes keer landskampioen. Onder zijn leiding pakte PSV in 1988 ook de Europacup I en in zijn tweede termijn, in 2005, bereikte ‘Guus Geluk’ de halve finale van de Champions League.
In Turkije en Spanje was de Achterhoeker minder succesvol. Het bleef in 1990 slechts bij één jaartje Fenerbahce. Bij Valencia werd hij na twee jaar ontslagen. En hoewel hij met Real Madrid de wereldbeker voor clubs nog wist te winnen werd hij ook hier twee maanden later ontslagen. Real Betis Sevilla wist hij voor degradatie te behouden, maar ook hier werd hij ontslagen.
Hiddink was als bondscoach van Nederland, Zuid-Korea, Rusland, Australië en Turkije best succesvol. Met Nederland was vooral het WK van 1998 een succes. Oranje speelde een sterk toernooi en bereikte de halve finale waarin Brazilië na penalty’s te sterk bleek. Zijn tweede periode bij het Nederlands Elftal, in 2014, liep uit op een fiasco. Oranje wist zich niet te kwalificeren voor het EK van 2016 en dat betekende het einde van zijn tweede dienstverband bij de KNVB.
Het succes van WK 1998 evenaarde hij in 2002 met Zuid-Korea. De Aziaten verrasten vriend en vijand door (al dan niet met wat hulp van de scheidsrechter) de halve finale te bereiken. De Koreanen liepen weg met de nuchtere Achterhoeker. Het WK- succes leverde hem een heldenstatus én een standbeeld op.
Met Australië overleefde Hiddink voor het eerst in de geschiedenis van de Socceroos de groepsronde van het WK. Twee jaar later, tijdens EK 2008, schakelde hij als bondscoach van Rusland het Nederlands Elftal in de kwartfinale uit. Ook in Rusland kreeg Hiddink een standbeeld en een nieuwe bijnaam: ‘Tsaar Guus’. De toenmalige Russische president liet zich daags na de overwinning gekscherend ontvallen dat Hiddink Russisch staatsburger zou kunnen worden in geval hij om ‘veiligheidsredenen’ niet meer naar Nederland terug zou kunnen keren.
In 2009 werd Guus Hiddink interim-trainer bij Chelsea nadat de resultaten onder Luiz Felipe Scolari tegenvielen. In 2015 kwamen ’the Blues’ opnieuw bij Hiddink uit nadat ze wederom een trainer op non-actief hadden gezet. De Achterhoeker was in 2013 opgestapt bij het ambitieuze FC Anzji Machatsjkala en zijn tweede poging bij Oranje was net mislukt. Hij was dus vrij en gezien de populariteit na het winnen van de FA Cup in zijn eerste periode bij de club was het logisch dat zij bij hem uitkwamen.
Hiddinks laatste kunstje
In september 2018 maakte Hiddink bekend zijn pensioen nog even uit te stellen. Hij vervolgt zijn trainersloopbaan als bondscoach van China onder 23, die hij naar de Olympische titel van 2020 moet leiden. De Varssevelder ziet dit als zijn laatste klus. Al weet je het natuurlijk nooit met zulke voetbaldieren…
(Foto: ANP Archief)
