Gerrit Uittenbosch: de clown van Veendam

Een verhaal over Gerrit ‘Pipo’ Uittenbosch (1936-2006), populaire oud-voetballer van SC Veendam. Met dank aan Willem Molema, oud-journalist en voorzitter van Oud-Veendam.

De Langeleegte heeft veel bijzondere passanten gekend, maar er is niemand die dankzij zijn bijnaam bekender was dan door zijn echte naam: Gerrit Uittenbosch, de man met zijn grappen, grollen en capriolen buiten maar vooral binnen de kalklijnen. Hij dankte zijn bijnaam Pipo in de jaren zestig aan een combinatie van zijn kunsten, zijn gemakzucht, de opmerking van een toeschouwer en de destijds populaire TV-serie Pipo de Clown.

Uittenbosch, geboren en getogen in Utrecht, kwam via de amateurs van Velox en de profs van Elinkwijk in 1960 naar het Noorden. GVAV, het latere FC Groningen, contracteerde hem. Hij zou good-old Jan Groninger moeten vergeten in het Oosterpark. Gerrit zou de opvolger van de snelle Jan Groninger moeten worden. Maar langer dan een jaar bleef hij echter niet in de stad.

Uittenbosch kwam in de zomer van 1961 naar Veendam en was samen met Harm van Dalfzen van PEC gastspeler tijdens de return van een internationale lichtwedstrijd tegen het Duitse VfB Oldenburg. De altijd goedlachse Uittenbosch verging het lachen aanvankelijk bij Veendam. Want na een maand al werd hij uit het veld gestuurd. Dat gebeurde bij Sittardia waar een speler liep die behalve Rense Veenstra en Sietze de Jong ook Uittenbosch tegen het gras werkte. Uittenbosch bedacht zich niet en schopte de speler in het kruis onder de ogen van de scheidsrechter. Hij werd twee wedstrijden geschorst. Ook dat was typisch Uittenbosch.

Zelfs op de reizen naar uitwedstrijden kreeg hij de schuld als er in de trein een geintje was uitgehaald. Uittenbosch was niet altijd evenwichtig en soms ondeugend. Het kwam voor dat hij liever ging vissen dan voetballen en hij kwam graag in het café waar hij zoveel drankjes op zijn rekening liet bijschrijven dat hij op den duur zijn auto, een Kever, moest verkopen.

Maar Uittenbosch liet zich ook op het veld als een bijzondere snuiter gelden. Een verslaggever schreef over een duel van Veendam tegen Vitesse (oktober 1961) dat hij bijna een gehele wedstrijd met een soort armengymnastiek bezig was. Maar Uittenbosch had zijn naam als ‘clown’ wel gevestigd.

Ook de verslaggever van het Algemeen Handelsblad was het opgevallen. In september 1964 schreef hij: ‘’Gerrit Uittenbosch is geen voetballer die landelijk veel bekendheid geniet. In Veendam is hij echter bijzonder populair. Uittenbosch heeft in elke wedstrijd wel een bijzondere grap voor de tribuneklanten. Ook tegen Blauw Wit had hij de lachers op zijn hand. Zoals bij de actie die hem vanaf het middenveld naar zijn eigen doel voerde en daarna weer terug naar het centrum. Maar Cor van der Gijp vond het geen tijd voor grapjes en scoorde de winnende treffer.’’ Acht jaar later zou diezelfde Van der Gijp (oud-international en lang spelend bij Feyenoord) trainer worden van Veendam…

Een joch met humor, die Pipo, zei een krantencommentator over Uittenbosch. Na een doelpunt tegen RBC liep hij twee ereronden. Hij nam een bal op zijn hak, stopte hem onder zijn kont en riep tegen zijn legendarische medespeler, de Franse Algerijn Paul Amara ‘’Trottoir de paraplu’’. Zodat die wist dat hij de bal in de buurt van de hoekvlag wilde hebben. Want Gerrit was razendsnel. Uittenbosch speelde destijds in een elftal waarvan de basis bestond uit De Munck, Van Essen, Afienus de Vries, Max Rosies, Rense Veenstra, Jan Hoekema, Bert Bouma, Eef Drommel en Willy Wilbers.

De ‘clown’ van Veendam was eigenlijk wel trots op zijn bijnaam. Als supporters ook aan hem een handtekening vroegen, schreef hij ‘’Pipo’’ op het papiertje. En zo kwamen kinderen thuis met een naam waarvan de ouders zich afvroegen wie dat nou wel was. ‘’Dat is Uittenbosch’’, verklaarden de kinderen en zo was de bijnaam van Uittenbosch onuitwisbaar.

Na vier jaar kwam er in 1965 een einde aan de grappen en grollen van voetballer Gerrit Uittenbosch. Althans bij Veendam. Met de nieuwkomers Henk Georg, Henk Meuken (Mertens), Rikkert La crois, Piet de Vries en Benny Specken, vertrokken Johan Beuvink naar GVAV, Harry Jager naar Heracles, Willy Wilbers (terug naar Duitsland) en Hans Sigmond. terwijl Gerrit nog enige tijd bij de amateurclub Hoogezand speelde. Daarna werd hij trainer bij Meeden, Poolster, Hoogezand, Borgercompagnie, De Pelikanen en Bareveld. Vooral met Bareveld en Borgercompagnie had hij veel succes en was hij lang trainer.

Het leven van de mens Gerrit Uittenbosch was net zo grillig als dat van de voetballer Uittenbosch. Hij lustte wel een borrel, rookte, liep al snel tegen twee hartinfarcten aan en overleed te vroeg: op 70-jarige leeftijd in 2006.

(Foto: privécollectie familie Uittenbosch)