Dick Tol (21 augustus 1934 – 13 december 1973) speelde zijn hele voetballeven voor RKSV Volendam. Hij werd één keer topscorer van de Eredivisie en twee keer topscorer van de Eerste divisie.
Tol zou zijn hele leven voetballen en vooral ook scoren met Volendam, een andere club was er niet voor hem. Hij haalde daarnaast bijna het Nederlands elftal, maar moest door een blessure af zeggen waarna hij nooit meer werd uitgenodigd. Wel kwam hij verschillende keren uit voor Nederlands B-elftal en speelde hij na zijn carrière voor het team van oud-internationals.
Tol was de zoon van een welgestelde visventer. De familie Tol woonde in de allerbeste wijken van Nederland, zoals de villa-dorpen Bloemendaal en Heemstede. Daardoor waren ze een redelijk rijk gezin in het dorp. Vader Kees Tol was ook één van de eerste inwoners van het dorp die een auto kon aanschaffen. Na de Tweede Wereldoorlog meldde Dick Tol zich aan bij Volendam.
Na zijn diensttijd wordt Dick door trainer Leen van Woerkom op 21-jarige leeftijd dan dus toch bij de selectie van RKSV Volendam gehaald. In Nederland heeft dan ook net het betaald voetbal zijn intrede gedaan. Ook Dick Tol krijgt uiteindelijk een contract, hiermee verdient hij 1500 gulden per seizoen.
Tol was geen technische speler, maar moest het vooral hebben van explosiviteit, fysieke kracht en zijn fanatisme. Hierdoor verwierf hij als bijnamen: “de Knoest” en “Witte”.
In zijn eerste seizoen in de Eerste Klasse scoorde hij dertig doelpunten. Een seizoen later in de nieuw opgezette Eerste divisie trof Tol zelfs 36 maal het doel, waarmee hij topscorer werd. In het seizoen 1958/59 promoveerde Volendam naar de eredivisie, om een jaar later weer te degraderen. Een tweede promotie volgde een jaar later. De club werd niet voor niets “De Heen en Weer” genoemd…
Tol werd in seizoen 1961/62 topscorer van de Eredivisie met 27 doelpunten, hoewel hij dat seizoen negen wedstrijden moest missen wegens een blessure. Zijn ploeg eindigde dat jaar als zevende. Het goede presteren van de aanvaller leidde tot zijn eerste uitnodiging voor het Nederlands elftal, dat op 26 september 1962 uitkwam tegen Denemarken.
Drie dagen voor dit duel scheurde Tol in een duel met Guus Haak van ADO echter een rechterenkelband, waardoor hij noodgedwongen moest afzeggen. Het bleef voor de speler bij deze ene uitnodiging. Tot zijn grote verbazing kreeg hij alleen maar meer een uitnodiging voor de B-ploeg. Tol belde daarom direct met Toon Martens van de KNVB en zei hem, zonder diens uitleg af te wachten, dat hij zijn uitnodiging ‘in zijn kanaal’ kon stoppen.
Na drie jaar Eredivisie degradeerden Tol en Volendam in 1964 weer naar de Eerste divisie. In seizoen 1966/67 werd Tol met 32 doelpunten voor de tweede keer topscorer van de Eerste divisie. Volendam werd kampioen en promoveerde, maar Tol besloot zijn actieve loopbaan te beëindigen. Tot groot verdriet van iedereen die Volendam een warm hart toe droeg.
Veelal moest de topschutter door harde overtredingen door de tegenstander afgestopt worden. Een gescheurde wenkbrauw, blauwe ogen, gebroken schouderblad, gekneusd sleutelbeen, het ooglid weer vast laten naaien, 12 krammen in het achterhoofd, het sleutelbeen gekneusd en diverse gescheurde enkelbanden zijn slechts een greep uit de vele blessures die de spits opliep.
Tol maakte in totaal 276 competitiegoals, waarmee hij clubtopscorer is van Volendam. In de Eredivisie scoorde hij 76 doelpunten in 101 wedstrijden.
Het scoringspercentage van de Volendammer is in de eredivisie dus zelfs 0,75 per wedstrijd. Op de topscorerslijst van de eredivisie aller tijden mag de PSV’er Willy van de Kuilen dan wel op de eerste plaats staan. Hij komt met het percentage van 0,57 doelpunten per wedstrijd niet in de buurt van “De Knoest”.
Tol werd trainer bij de amateurs van OSV uit Oostzaan. Later was hij coördinator van de coaches van Volendam en jeugdtrainer. In 1973 werd darmkanker bij hem geconstateerd. Hij overleed in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam, aan complicaties, kort na een operatie aan de dikke darm. Hij werd maar 39 jaar..
(Foto: Wikipedia)