De ‘bananenvoorzet’ van Bud Brocken was in de jaren ’70 en ’80 elke zondagavond een zekerheidje op Studio Sport. Nog altijd wordt er in Tilburg en Groningen gesproken over de specialiteit van de klassieke rechtsbuiten. De heupen van Brocken moesten het weliswaar zwaar ontgelden bij de talloze heupzwaaien, maar de sympathieke aanvaller van weleer heeft geen spijt. “Ik zou het zo weer doen.”
Zo’n acht- of negenmaal per wedstrijd krulde Bud Brocken met afgemeten snelheid en akelige precisie het vijandelijke doel in zonder dat er een passeerbeweging voor nodig was. Spitsen als Henk van Rooij, Peter Houtman, Rob McDonald of Kevin Maddock hoefden alleen hun hoofd er maar tegenaan te zetten en het was scoren geblazen. Ze zijn er Brocken nog altijd dankbaar voor. De bananenvoorzet van Bud Brocken was een feestje voor elke spits.
De klassieke rechtsbuiten wordt nog regelmatig aan zijn handelsmerk herinnerd: “Ik heb het niet specifiek aangeleerd, eigenlijk is het langzaamaan een specialiteit geworden. Ik was niet overdreven snel en had geen passeerbeweging. Het was voor mij ideaal, want ik hoefde mijn tegenstander niet voorbij te lopen, ik kon die bal zo langs hem krullen.” De specialiteit van Brocken eiste fysiek evenwel zijn tol. Hij moest meerdere malen aan zijn heupen worden geopereerd en de rechter is inmiddels helemaal versleten. “Ik heb mijn heupen flink naar de verdoemenis geholpen, maar ik had het er graag voor over. Ik zou het allemaal zo weer doen.”
“Met al die voorzetten heb ik mijn heupen flink naar de verdoemenis geholpen, maar ik had het er graag voor over”
Successen bij Willem II, FC Groningen en FC Den Bosch
Bud Brocken ziet op 12 september 1957 het levenslicht in Tilburg en belandt via amateurclubs Longa en RKTVV bij Willem II. Daar maakt hij op 16 november 1975 – hij is dan zeventien jaar oud – zijn debuut in het eerste elftal in de uitwedstrijd tegen FC Dordrecht. De Tilburgse equipe onder leiding van Jan Brouwer haalt bakzeil met een 1-0 verlies. Met Willem II boekt hij in 1979 zijn eerste grote succes. Na een miraculeuze nacompetitie-campagne keren de Tricolores terug naar de Eredivisie na een afwezigheid van veertien jaar op het hoogste niveau. Na een minder succesvol verblijf in Engeland – bij Birmingham City – tekent de rechtsbuiten eind 1982 bij FC Groningen. Met de Trots van het Noorden boekt Brocken opnieuw successen. Het elftal van Theo Verlangen speelt legendarische Europa Cup-wedstrijden tegen Atletico Madrid en Internazionale en eindigt steevast in de subtop van de Eredivisie. Als Brocken moet vertrekken – toenmalig trainer Han Berger wil alleen met fullprofs werken en dat wilde Brocken niet, hij werkt op dat moment bij de Footlocker in de Herestraat – keert hij terug bij Willem II. Daar boekt hij opnieuw succes: in 1987 promoveert de club wederom naar de Eredivisie met Piet de Visser aan het roer. In 1992 beëindigt Brocken zijn mooie profcarrière in de Vliert bij FC Den Bosch in stijl. Ook met de Bosschenaren promoveert de aanvaller naar de Eredivisie. Bovendien behaalt FC Den Bosch de bekerfinale. In de Kuip wordt met 2-0 verloren van Feyenoord.
De hoogtepunten
Bij elke club boekte Bud Brocken succes en zowel in Tilburg, Groningen als Den Bosch ontvangen ze hem nog altijd met open armen. ‘Budje’, zoals Brocken vaak liefkozend werd genoemd, speelde ook nog eens vijf Oranje-interlands. Ook spelers als Van Basten en Gullit mochten proeven aan de bananenvoorzet. Brocken blijft er bescheiden onder. De hoogtepunten? “De promotie van Willem II na veertien jaar Eerste Divisie was een enorme happening. Ook de Europa Cup wedstrijden met FC Groningen had ik niet willen missen.”
“Ik kon te goed tegen mijn verlies en dat was mijn probleem”
Toch knaagt de vraag: had er niet meer ingezeten dan de subtop van Nederland? “Misschien wel”, erkent Brocken. “Ik was te gemakzuchtig om de absolute top te behalen, vond het al snel goed. Om echt de top te bereiken, zoals Erwin en Ronald Koeman in mijn tijd, dan moeten factoren bij elkaar komen. Talent, killersmentaliteit, ten koste van alles willen winnen. Ik kon goed tegen mijn verlies en dat was mijn probleem. Of ik het anders zou doen? Nee zeker niet, ik heb een prachtige carrière gehad en was niet van plan een ander persoon te worden.”
“Voor starters is de woningmarkt echt hopeloos.”
Na een voetballoopbaan van zeventien jaar koos Brocken voor een maatschappelijke carrière. Hij ging een opleiding volgen om makelaar te worden. Hij heeft inmiddels een eigen bedrijf en werd onlangs gelauwerd omdat hij 25 jaar NVM-makelaar is. Als makelaar bedient hij kopers die op huizenjacht gaan. Een vak dat helemaal bij hem past. “De vrijheid en zelfstandigheid passen goed bij mij. Ik heb nu een eenmanszaak met twee medewerkers. De zaken lopen goed, ik mag niet mopperen.” Toch maakt Brocken zich zorgen over de woningmarkt op dit moment. “Voor starters is het echt hopeloos. Voor jonge stellen is het nu onmogelijk om een betaalbaar huis te kopen. Negen van de tien keer gaan de huizen boven de vraagprijs de deur uit. Wat betaalbaar is kopen beleggers voor de verhuur. Het is jammer dat het zo loopt. Wat er moet gebeuren? Beleggers zouden eigenlijk een verbod moeten krijgen om huizen tot twee ton te kunnen kopen. Maar ja, dat is wel een lastige. De politiek moet zich er dan mee bemoeien en dat zie ik niet zo snel gebeuren.”
Bud Brocken is nog steeds wereldberoemd in Tilburg en bezoekt af en toe nog een wedstrijd van Willem II. Hij is onder de indruk van het spel van de Tricolores. “Willem II heeft met Adri Koster weer een trainer die aanvallend voetbal speelt. Het is eindelijk weer leuk om naar te kijken. Het voetbal onder zijn recente voorgangers (Erwin van de Looi en Jurgen Streppel, red.) was echt niet om aan te zien. Willem II heeft geluk met zo’n ervaren rot als trainer. Koster heeft alles heeft meegemaakt en kijkt bovendien naar de lange termijn. Hij vormt een ideaal technisch trio met Joris Mathijsen en Martin van Geel.”
“Het voetbal van Willem II is eindelijk weer leuk om naar te kijken.”
Meer dan voetbal
Brocken genoot van zijn voetbalcarrière, maar veel herinneringen zijn vervlogen. “Ik zie weleens oude beelden terug, maar dan herinner ik me er helemaal niets meer van. Ik heb ook heel weinig bewaard. Alle shirts gaf ik weg en zelfs het haasje dat ik kreeg nadat ik mijn Oranje-debuut heb gemaakt ben ik kwijt. Achteraf was het misschien leuk geweest om wat meer spullen te bewaren, maar ik keek tijdens mijn carrière al heel bewust vooruit. Veel spelers blijven in het verleden hangen, maar voor mij is er altijd meer geweest dan voetbal.”
Als Bud Brocken anno 2020 vooruit kijkt, dan wil hij nog een jaar of vijf werken en dan van zijn pensioen gaan genieten. Meer tijd voor golf, wielrennen en zijn vier kleinkinderen. Zien we hem nog terug in de voetbalwereld? “Aan een bestuurlijke rol heb ik geen behoefte, iets in de scouting of voetballen met de jeugd, daar mogen ze me altijd voor bellen.”