“Moment hoor, ik maak nog even een appje af. Dan kunnen we van start.” Aan het woord is Bernard Schuiteman (1973), oud-verdediger van onder meer Bayer Leverkusen en Feyenoord. Tegenwoordig speurt hij midden-Europa af zoekend naar talenten voor Manchester United. Talenten waar hij vroeger zelf eentje van was. Maar Schuiteman werd nooit ontdekt door de scouts; via een brief bracht de destijds vijftienjarige speler van Veluwse Boys zichzelf onder de aandacht bij de profclubs.
Nadat het appje is afgemaakt en de focus volledig ligt op het Skype-gesprek dat de afstand tussen Oostenrijk en Nederland terugbrengt tot de dikte van een beeldscherm, vertelt Schuiteman het verhaal achter de verstuurde brief. “Ik speelde bij Veluwse Boys, een klein clubje uit Garderen. Maar daar kwam niemand kijken terwijl ik op mijn vijftiende jaar al wel in het eerste elftal speelde. Ik wilde heel graag profvoetballer worden en daarom had ik die brief gestuurd met de vraag: ‘Hoe word ik profvoetballer?”
Het waren Vitesse, FC Twente en FC Zwolle die op de brief belangstellend reageerden. “Mijn keuze viel op FC Twente. Daar had ik het beste gevoel bij.” Het sturen van de brief leverde Bernard Schuiteman dus een plekje op in de jeugdopleiding van de Enschedeërs, maar ook een wijze levensles: “Mijn vader zei altijd al: ‘soms moet je in het leven initiatief nemen. Je kunt niet op je krent blijven zitten en hopen dat iedereen naar je toekomt. Soms moet je de eerste stap zelf nemen’. Dat was wel een wijze les voor mij.”
Dat Schuiteman als jong kereltje al een gehaaide was, kwamen ze later ook bij FC Twente achter. “Ik speelde een maandje bij FC Twente en ik stond al in Oranje -16. Waarna in mijn tweede jaar Leverkusen interesse toonde”, herinnert de stopper zich. “Ik had nog niet getekend bij FC Twente, maar had al wel een aanbieding op zak. Maar omdat dit nog voor het Bosman-arrest was, zou het betekenen dat ik aan de ketting lag bij de club als ik zou tekenen en dat wilde ik niet.”
“In die tijd hielp mijn vader me met de contractonderhandelingen en hij zei tegen Twente: ‘Gooi er ff honderd gulden bij en we tekenen wel’. Nou, dat wilde Twente niet en vervolgens ging ik praten met Leverkusen en in de zomer van 1993 vertrok ik erheen.” Bij Bayer Leverkusen werd Schuiteman ploeggenoot van een hoop gerenommeerde namen: Paulo Sergio, Ioan Lupescu, Ulf Kirsten en Andreas Thon. Maar één naam sprong er wel bovenuit: Bernd Schuster. De Duitse spelmaker bouwde af in Leverkusen, na een schitterende carrière die hem onder meer langs FC Barcelona, Real Madrid en Atlético Madrid leidde.
“Een enorm vriendelijke en rustige man. Hij heeft mij de ogen wel geopend over het profleven”, zegt Schuiteman, die zijn uitspraak illustreert met een voorbeeld. “Schuster was ver in de dertig, maar altijd was hij als eerste op het trainingsveld en was hij de laatste die het veld verliet. Trainen op vrije trappen en dat soort dingen. Schitterend om te zien.” Dat De Blonde Engel als een enfant terrible werd weggezet, daar kan Schuiteman niks mee. “Ja, hij gaf z’n mening, maar hij was helemaal niet moeilijk ofzo. Bernd was een man van principes. Zo wilde hij bijvoorbeeld geen ‘chemische rommel’ in zijn lichaam. Een spuit om eerder te herstellen vond hij maar niks. ‘Dan duurt zoiets maar wat langer’, was wat hij erover zei. Bernd was een heel prettige man.”
Schuiteman spreekt met veel plezier over zijn tijd in Duitsland. “Want ik heb mooie jaren gekend daar. Ik had alleen het probleem dat destijds de regel nog was dat een team maximaal drie buitenlanders mocht opstellen. Dus als jonge buitenlandse verdediger waren niet alleen de andere verdedigers mijn concurrenten, maar ook de andere buitenlanders.” Hierdoor bleef een doorbraak in Duitsland uit, ondanks de goede band die Schuiteman had met trainer Dragoslav Stepanović. “Stepi was een fijne trainer. Ondanks mijn jeugdige leeftijd gaf hij mij speeltijd en was hij niet bang jonge spelers te brengen. Dat heb ik altijd erg gewaardeerd in hem.” Schuiteman speelde voor Leverkusen in totaal zeven wedstrijden in de Bundesliga, waarna hij in januari 1995 voor ongeveer 750.000 euro aan Feyenoord werd verkocht.
“In Rotterdam heb ik mijn mooiste periode gekend”, klinkt het opgewekt. “Ik kon het heel goed vinden met het Legioen, dat doorhad dat ik een no-nonsense jongen ben die wel eens iemand onderuit schopte. Dat werd gewaardeerd. En ik heb gescoord tegen Ajax, dat helpt ook wel mee”, grinnikt Bernard Schuiteman, die in De Kuip lang niet altijd zeker was van zijn plaats, maar wel lange tijd een centraal duo vormde met Ronald Koeman.
“Ik kreeg mijn kans naast Koeman nadat het niet lukte met Ulrich Van Gobbel. De tragere Ronald naast de snelle Ulrich was het idee, maar dat liep niet en we kregen heel veel tegendoelpunten. Niks ten nadele van Van Gobbel overigens, want dat was een hele goede speler, maar toch meer voor de rechterkant.” Vervolgens mocht Schuiteman het laten zien naast Koeman, maar ook over Schuiteman waren twijfels.
“Er werd gedacht: ‘Bernard is niet zo snel, Koeman ook niet. Dat wordt moeilijk.’ Maar wij hielden wel een wedstrijd of acht, negen de nul. We voelden elkaar goed aan en ook positioneel stak het goed in elkaar.” 82 wedstrijden speelde Schuiteman in het roodwit van Feyenoord, maar een definitieve doorbraak bleef uit. “Maar ik kijk met veel plezier terug op die tijd. Feyenoord is samen met FC Twente wel mijn cluppie. Iedere week kijk ik ook snel even op internet om te kijken wat ze hebben gedaan.”
Dat brengt het gesprek al snel op het kampioenschap van de Rotterdammers. “Ja, dat kampioenschap. Fantastisch!”, veert de verdediger op. “Als ik kijk naar de huidige verdediging kan ik vooral erg genieten van Erik Botteghin. Ik herken mezelf wel in hem. Een robuuste verdediger die het uitschakelen van zijn man voorop stelt. Als ik achteraf terugkijk op mijn loopbaan was zijn carrièrepad misschien wel goed geweest voor mij. Via PEC en Groningen bij Feyenoord. Dat is een mooie opbouw.”
Terug naar de carrière van Bernard Schuiteman. Na een korte huurperiode bij FC Utrecht vertrok hij naar het buitenland waar hij het avontuur zocht én vond. “Zo ben ik wel ingesteld. Ik had er ook voor kunnen kiezen om twaalf jaar in de Eredivisie te spelen, maar dan zie je telkens hetzelfde. Dat wilde ik niet.” Schuiteman kwam als eerste terecht bij Grazer AK. “Die club stond financieel op barsten toen ik er kwam, maar dat wist ik niet. Voor het eerst in mijn carrière werden afspraken niet nagekomen en salarissen niet uitbetaald. Een lastige periode, omdat ik vroegtijdig afscheid nam van de club en daardoor een paar maanden thuis zat rond te koekeloeren.”
De transfervrije Schuiteman werd begin 2001 opgepikt door FSV Mainz 05, maar een groot succes werd dat niet. “Omdat ik er midden in het seizoen binnenviel. Je moet je plek weer vinden en je mist wedstrijdritme.” Via korte periodes bij SpVgg Unterhaching en Apollon Limassol kwam Schuiteman in 2003 terecht in Leeuwarden, waar hij het voetbalplezier weer terugvond.
“Cambuur, echt een club die bij mij past”, vervolgt Schuiteman. “Waar dat uit blijkt? Cambuur is net als Feyenoord een club met fanatieke supporters en veel emotie. Daar houd ik van. Ook hervond ik bij Cambuur mijn stabiliteit en heb ik een paar mooie jaren gekend.” Zijn periode in Leeuwarden kwam in 2006 ten einde waarop Schuiteman terugkeerde naar Oostenrijk en zich specialiseerde in het scoutingsvak.
“Scouting is echt mijn dingetje. Voor Manchester United houd ik landen als Tsjechië, Zwitserland, Oostenrijk, Slovenië en Zwitserland in de gaten. Ik ken bijna alle clubs hier en heb het heel erg naar mijn zin in mijn huidige rol”, vertelt Schuiteman enthousiast, daarna toevoegend: “Terugkeren naar Nederland zal ik dan ook niet snel doen. Alleen voor een functie als technisch directeur misschien. Zo’n rol ambieer ik nog wel, maar ik zit hier goed in Oostenrijk en heb het uitstekend naar mijn zin.”
Bernard Schuiteman heeft in zijn carrière met heel wat toppers samengespeeld. Zijn favoriete ploeg van oud-ploeggenoten ziet er zo uit en bevat heel wat oud-Feyenoorders, die in 1999 landskampioen werden. “In 1999 stond ik wel onder contract bij Feyenoord, maar was ik verhuurd aan FC Utrecht. Officieel ben ik wel kampioen van Nederland geworden, maar dat zal je me nergens horen zeggen.”
Het elftal van Bernard Schuiteman:
De foto’s in dit artikel zijn afkomstig van het ANP-Archief.